Bảo tàng nước mắm làng chài xưa mũi né

Tại sao có tên gọi bảo tàng nước mắm?

Bảo tàng nước mắm là địa chỉ cho những ai muốn khám phá về nghề làm nước mắm. Tọa lạc tại địa chỉ 360 Nguyễn Thông, Phú Hài, Phan Thiết, Bình Thuận. Một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của Việt Nam. Với diện tích tổng cộng 1.600m² và được chia thành 14 không gian nhỏ mang từng chủ đề đặc biệt. Bảo tàng đã tái hiện một cách sống động cuộc sống của làng chài Phan Thiết qua 300 năm lịch sử. Từ thời kỳ Chăm Pa, triều đại vua Nguyễn, đến thời kỳ Pháp thuộc và những thập niên 40 – 60.

Du khách đến thăm bảo tàng không chỉ có cơ hội ngắm nhìn các hiện vật cổ xưa mà còn được tham gia vào các hoạt động thực tế. Ví dụ như làm dân chài, lưới cá, hay đóng vai diêm dân trên những cánh đồng muối. Họ cũng có thể khám phá phố cổ Phan Thiết 300 năm qua. Trực tiếp ghé thăm nhà hàm hộ (nơi sản xuất nước mắm) và tìm hiểu về nguồn gốc cùng với quy trình làm nước mắm. Biết được khởi nguồn của tên gọi “nước mắm” như chúng ta biết hiện nay.

Bảo tàng nước mắm làng chài xưa phan thiết có gì?

Bảo tàng được trưng bày theo phong cách đương đại. Sử dụng công nghệ ánh sáng tiên tiến mà lần đầu tiên có mặt tại Việt Nam. Dưới sự chiếu sáng của hàng trăm đèn pha với các góc chiếu rộng và hẹp, kèm theo công suất lớn và nhỏ khác nhau. Những hiện vật cổ xưa hiện ra lung linh, mờ ảo giữa không gian tối, mang lại một trải nghiệm thị giác đầy ấn tượng và mãn nhãn cho du khách.

Trước khi bắt đầu khám phá các hiện vật và tìm hiểu về lịch sử của nước mắm, du khách sẽ xem một đoạn phim ngắn. Phim giới thiệu tổng quan về những hành trình và giai đoạn quan trọng trong lịch sử của nước mắm. Với thời lượng chỉ hơn 7 phút nhưng mang đầy đủ thông tin cần thiết. Đặt bước khởi đầu quan trọng cho hành trình khám phá văn hóa và lịch sử của nước mắm Phan Thiết cũng như của Việt Nam nói chung.

Khách tham quan sẽ được đưa trở về quá khứ, hòa mình vào cuộc sống của vùng đất Phan Thiết cách đây 300 năm. Trước năm 1693, khi còn chưa có người Việt sinh sống, nơi này thuộc về vương quốc Chăm pa, được gọi là Mang Thit. Một điều đặc biệt ít người biết là từ cụm từ “ủ chườp” trong tiếng Chăm, chính người Chăm đã đem lại các kỹ nghệ làm gốm và ướp cá từ La Mã. Khi người Kinh di cư vào khu vực, họ tiếp tục phát triển ngành công nghiệp nước mắm bằng cách đặt nước mắm vào tiểu gốm và chở bằng ghe ra các vùng khác để buôn bán trên khắp Việt Nam.

Câu chuyện văn hóa lịch sử được truyền lại

Tiếp theo trên hành trình khám phá đó là không gian của người Chăm pa xưa. Với bức tượng Kut độc đáo, được mang từ một đền thờ đã tồn tại từ thế kỷ 15. Đây là một trong những biểu tượng vô cùng linh thiêng của người Chăm. Theo tập tục xưa, những người có vị trí quan trọng như vua hoặc quan lại sẽ được tiến hành lễ nhập hồn vào tượng Kut trước khi đi vượt qua thế giới bên kia.

Bước qua con đường cát trắng, du khách sẽ bước vào một thế giới khác biệt. Đó là không gian trưng bày về bộ sưu tập tĩn từ xưa đến nay. Câu chuyện về chiếc tĩn và xóm lò tĩn đã được tái hiện một cách chi tiết. Cho phép du khách hiểu rõ hơn về “bí quyết” tạo nên hương vị đậm đà khó quên của nước mắm Phan Thiết – thủ phủ của nước mắm Việt.

Đặc biệt, bảo tàng hiện đang lưu giữ và trưng bày bản gốc của hai tấm sắc phong do vua triều Nguyễn ban cho làng biển Bình Thuận. Tấm sắc phong đầu tiên được vua Đồng Khánh ban cho những người dân ở Đàng Ngoài đã vào khai hoang, lập ấp tại làng chài Hòa An, Phan Thiết. Tấm sắc phong còn lại được vua Khải Định ban cho thần Ông Nam Hải vì có công cứu giúp nhiều ngư dân chài thoát nạn.

Tiếp theo là không gian trưng bày những bức tranh về Phan Thiết dưới thời Pháp trong những năm 30, 40, được thử quay số liên lạc bằng những chiếc điện thoại đời đầu. Những cảnh mô phỏng con đường xưa ở Mũi Né đưa du khách ngược dòng lịch sử, hòa mình vào đời sống của dân chài xưa. Tại đây, du khách còn được trải nghiệm làm ngư dân, khám phá về tĩn nước mắm gốm đã từng nổi tiếng khắp các tỉnh miền Nam. Cùng quẩy gánh và cào muối trên đồng muối trắng như tuyết.

Ngoài ra, có mô hình phục dựng đình Vạn Thủy Tú được xây dựng vào năm 1762, nơi thờ bộ xương cá voi lớn nhất Việt Nam. Đây cũng là một trong những di tích cổ có số lượng lớn sắc phong của các vị vua triều Nguyễn ban tặng. Bởi trong thời chiến tranh phong kiến, các tướng lĩnh nhà Nguyễn đã nhiều lần được cá voi cứu nạn trên biển.

Một điểm thu hút du khách khác trong bảo tàng có lẽ là tiệm thâu băng từ thập niên những năm 50 với tất cả đĩa nhựa gốc và máy hát. Tại đây, bạn có thể mở những cuốn băng hát yêu thích trong phạm vi của tiệm. Ngoài ra, khi đến với chợ xưa Khánh Thiện, du khách sẽ được tròn mắt với những hiện vật cổ xưa như chiếc bàn tính và cân mòn.

Bảo tàng Làng Chài Xưa, không chỉ là nơi lưu giữ, bảo tồn hương vị của nước mắm truyền thống mà còn là nơi khơi nguồn tình cảm. Đưa những người trẻ yêu hơn“quốc hồn, quốc túy” của dân tộc.

Địa chỉ: 360 Nguyễn Thông, Phú Hài, Phan Thiết

Giá vé: Người lớn – 100.000đ

Trẻ em (dưới 1m) – miễn phí

Thời gian: 9h – 18h (hàng ngày)